Ligurië staat bekend om zijn idyllische havens, kleurrijke huizen en innemende kustlijn. Het Nationale Park Cinque Terre - bekend om zijn unieke setting van vijf kustdorpjes - spant hierbij ongetwijfeld de kroon. Een roadtrip langs de Italiaanse Rivièra brengt je evenwel naar de ondergewaardeerde historische stad Genua, mondaine badplaatsen zoals het befaamde Portofino en pittoreske middeleeuwse plekjes hogerop in de bergen. Een route die je voert langs prachtige turquoise baaien, langs olijfbomen en wijngaardterrassen zo ver het oog reikt.
Voor covid-19 had ik in de verste verte geen intentie om af te reizen naar Ligurië. Sterker nog, ik kende de streek enkel van de kleurrijke Cinque Terre huisjes die ik ooit in een vlaag op tv had gespot tijdens de Ronde van Italië. Een cumulatie van kleuren die als het ware kunstzinnig maar zonder structuur prijkte op enkele grillige kuststroken.
Eind augustus lijkt dit voor ons een legitieme optie voor een roadtrip. De zone is al enige tijd groen gekleurd en op een behapbare afstand gelegen van België. Tijdens een blitzbezoek aan de bibliotheek rits ik een paar reisgidsen mee over Ligurië. Al gauw besef ik dat deze streek zoveel meer te bieden heeft dan de dorpjes van Cinque Terre. Dit wordt een rondreis langs mooie stranden, indrukwekkende uitzichten, Unesco-erfgoed, middeleeuwse taferelen en gezellige restaurants, onder het goedkeurende oog van de warme, gulle mediterraanse zon.
De route
Ligurië is vanuit België en Nederland makkelijk te bereiken met de auto. De afstand bedraagt ongeveer 1200 kilometer. Dit is perfect te doen in één dag, via een aantal snelwegen door Duitsland en Zwitserland met prachtige berglandschappen als achtergrond. Wij kiezen voor een route in twee dagen via Frankrijk die uiteindelijk eerst de Franse Alpen passeert vooraleer de Italiaanse te bereiken. De snelwegen in Ligurië zijn voorzien van tunnels door bergen en bruggen over valleien en in zijn geheel makkelijk te berijden. Het heuvelachtig landschap van de Italiaanse Alpen vraagt iets meer aandacht, daar zijn de wegen bochtig en een beetje spannend.
Onze route door Ligurië start aan de voet van de Italiaanse Alpen in de provincie Imperia. Van daaruit ontdekken we de Riviera di Ponente. De kuststreek die links van Genua ligt waar het langste zandstrand van Finale Ligure op ons wacht. We komen vervolgens aan in Genua, een grote Italiaanse stad met vele historische bezienswaardigheden, musea en een wirwar van straatjes. Via een korte stop in Portofino, één van de mooiste havenplaatsen ter wereld, eindigen we in Monterosso al Mare, één van de dorpen die deel uitmaken van de Cinque Terre en eveneens de ideale uitvalsbasis om deze regio te verkennen.
Dag 1- 3 // Borgomaro: actief onthaasten in een middeleeuws dorp
Net na de middag op de tweede rijdag van onze roadtrip, komen we aan in Borgomaro. Een middeleeuws dorpje omringd door heuvelachtige landschappen, waar donker pastel gekleurde huizen, een barokke kerk en een rustig kabbelend riviertje de ideale setting vormen om een paar dagen te bekomen en de hectiek van een stad even te doen vergeten.
We overnachten in Relais del Maro, een 4-sterren boetiekhotel met een beperkt aantal kamers verdeeld over 3 prachtige, historische gebouwen. Achteraf ontdek ik dat dit toeristisch model ook bekend staat als 'albergo diffuso'. Een deel van een desolaat dorpje wordt een hotel waarbij de kamers eigenlijk verspreid liggen over meerdere huizen. Een ideale oplossing voor de leegloop in Italiaanse spookdorpjes.
Verwennerij troef
Ik ben in ieder geval helemaal weg van dit authentiek kader waar je volledig kan ontspannen en onthaasten en waar service, vriendelijkheid en traditie de sleutelwoorden zijn van het succes van deze relais. Het zijn vooral de mensen die hier werken die het verblijf zo memorabel maken. Hun attentheid, glimlach en bereidwilligheid zijn gewoon onklopbaar. Your home away from home is geen ontoepasselijke omschrijving.
Al even onvergetelijk is hier zonder twijfel het zeer uitgebreide ontbijt. Pre-corona pakten ze hier uit met een ontbijtbuffet, in de nazomer van 2020, moet je hier s'avonds je keuze aanduiden op een dubbelzijdig bedrukt A4-tje met een zeer uitgebreid aanbod van lokale specialiteiten en zelfgemaakte heerlijkheden. Gezonde en minder gezonder opties passeren de revue, er is voor ieder wat wils. En nee ik ben werkelijk niet té lyrisch als je letterlijk uit 10 verschillende kazen kan kiezen. Je kan de dag ook starten met een glaasje prosecco uit de regio. De verwennerij stopt daar overigens niet. In de late namiddag krijg je een warme drank met zelfgemaakte koekjes, cake en ander lekkers aangeboden van het huis.
De boodschap is hier duidelijk. Voetjes omhoog aan het zwembad met uitkijk op het prachtige dorpje en genieten maar. Ware het niet dat Borgomaro ook de ideale uitvalsbasis is om andere pittoreske dorpjes in de regio te bezoeken, je verder te verdiepen in de lokale specialiteiten of een intensieve bergwandeling te maken.
Het beste uit de natuur
Na een voormiddag gebadder aan het zwembad, gaan wij op zoek naar het beste wat de regio te bieden heeft op vlak van culinaire delicatessen. Eerste stop, Dino Abbo. Een olijfolieproducent waar het vloeibare goud nog op de traditionele manier wordt gemaakt, namelijk met een granieten wiel. In deze regio groeit voornamelijk de Taggiasca olijf die mild, fruitig en aromatisch is. Het dient dan ook geen betoog dat we wel met een aantal flessen olijfolie naar huis gaan.
Van de terrassen gevuld met olijfbomen wandelen we naar de wijngaarden van Podere del Maro, een landgoed met 6 hectare biologisch geteelde wijnstokken. Een passie van Marco en zijn partner Matilde, beiden nog geen 30 lentes oud.
Ze staan vooral bekend om hun Vermentino, Pigato, Ormeasco en Granaccia druif. Marco vertelt ons met veel enthousiasme dat ze hier 6000 flessen wijn per jaar produceren, het resultaat van micro-vinificaties* die met buitengewone zorg worden uitgevoerd. Naast wijnstokken en olijfbomen verbouwen ze hier ook geneeskrachtige kruiden, groenten, granen en fruit. Marco laat ons niet alleen wijn proeven maar ook een heerlijke abrikozentaart gemaakt volgens het geheime recept van zijn grootmoeder.
* Microvinificatie is een wijnbereidingstechniek die vaak wordt gebruikt voor experimentele batches wijn te maken waarbij de wijn wordt gefermenteerd in kleine, gespecialiseerde vaten.
De volgende dag staan we op met de goesting om onze wandelschoenen aan te doen. We leggen ons oor te luister bij de vriendelijke dames aan de receptie. Zij geven ons een zeer uitgebreide map waarin een 25-tal wandelingen en hikes tot in de detail omschreven zijn, mét foto's en uitleg van de lokale hikingspecialist. Elke wandeling is in een aantal exemplaren afgeprint zodat jij - nadat je je handen hebt ontsmet - een kopie voor jezelf kan meenemen. Wij kiezen voor een pittige hike die ons langs groene weilanden en stukken bos naar de top van de Monte Saccarello brengt. Deze berg is 2200 meter hoog en ligt in de Italiaanse Alpen aan de grens met Frankrijk. Als we net voorbij het hoogste punt zijn, stoppen we even bij een schuilplek om de lunch die Relais del Maro voor ons klaar heeft gemaakt te verorberen onder het genot van een prachtig uitzicht.
Dag 4 tot 6 // Finale Ligure: van het strand naar de grotten en weer terug
De volgende ochtend verlaten we met toch een beetje spijt in het hart de charmes van Borgomaro en de al even charmante eigenaars van Relais del Maro en rijden we richting de Finale Ligure regio. We verblijven in La Casa del Leccio, een B&B op een paar steile kilometers van Varigotti, een kleurrijk dorpje dat bekend staat om zijn prachtige stranden. 's Morgens word je hier wakker met een zicht op de smaragdgroene kleur van het ongerepte berglandschap dat overgaat in de intense blauwtinten van de lonkende zee.
Mare e Monti in het echt
Je kan hier uiteraard genieten van de vele zandstranden die de regio rijk is, maar de omgeving leent zich ook perfect tot een dagje mountainbiken, klimmen en wandelen. Het dorpje ligt namelijk op een steenworp van het Manie plateau. Een idyllisch, beetje verlaten bergland waar steeneiken bossen geleidelijk overgaan in steile kalksteenrotsen met grotten. Een wandeltocht leidt je niet alleen door mooie natuur maar ook langs prehistorische nederzettingen en resten uit de Romeinse tijd.
Wie na een dagje hiken in het achterland van Finale Ligure er maar niet genoeg van kan krijgen, kan zijn hart ophalen aan de 3 uur durende hike tussen Varigotti en Noli. Een middeleeuws pad, de Sentiero dei Pellegrini, verbindt deze twee plaatsen. Het pad loopt gedeeltelijk langs imposante, kaarsrechte kalkstenen rotsen met adembenemende vergezichten. Aan de kerkruïne van San Lorenzo kan je ook naar het strand afdalen. De Baia dei Saraceni is wel degelijk één van de mooiste stranden daar.
Moe en voldaan komen we aan in Noli. Volgens onze reisgids gaat er om de 30 minuten een bus weer naar Varigotti, maar dit middeleeuws dorpje vlak aan de kust intrigeert ons te veel om meteen weer door te gaan. Achter middeleeuwse omwallingen en stadsingangen schuilt een gezellig historisch centrum waar het ene straatje nog meer schilderachtig lijkt dan het andere. Wie hier 's avonds een hapje wilt komen eten, kan best even op voorhand reserveren. Er zijn namelijk meer locals en toeristen dan lege stoeltjes...
Dag 7 tot 9 // Genua la Superba: een naam die niet gestolen is
We ruilen het scenario van het dunbevolkte achterland van Finale Ligure in voor de hoofdstad van Ligurië, Genua. Een uber gezellige stad gevestigd aan een haven waar indrukwekkende palazzi en elegante cafés en restaurants het straatbeeld vullen.
Onbekend is duidelijk onbemind. Genua was tot voor covid-19 nog niet op mijn reisbloggerradar verschenen. Al bij het eerste aanschouwen van de stad ben ik onder de indruk. We rijden van de autosnelweg de ring op en de historische gebouwen verschijnen als het ware majestueus van achter de brug die we eerst over moeten om de stad te bereiken.
Wie Genua met de auto bezoekt, kan het best aan de rand van het historisch centrum op zoek gaan naar een b&b of hotel met parkeergarage. Het historisch centrum is namelijk autovrij. Zo kom ik uit bij Virginia Rooms, in se een appartementencomplex waar je een aantal kamers kan huren op een steenworp van het centrum en met, jawel, gratis bewaakte parkeerplekken. Een toch wel rare vondst hier in Genua.
Een stad met geschiedenis
Mijn dagplanning is even ongestructureerd als de straten en steegjes in Genua, maar dat is in deze havenstad helemaal niet zo erg. Het ene moment sta je je te vergapen aan het betere werk van een Rubens en co in één van de prachtige paleizen gelegen aan een statig boulevardnetwerk, het andere moment geniet je van een vers gebakken stukje focaccia, een lokale specialiteit. Ik wandel hier een koffiebar binnen waar ik mijn look du jour even kan opfrissen voor een 19de eeuwse gouden spiegel en waar het recept van de banketbakkersroom al jaar en dag een familiegeheim is.
Aan musea, paleizen en rijke historiek geen gebrek in deze stad. 's Avonds ruil ik mijn fotocamera in voor een Aperol Spritz en moet ik me inhouden om niet volledig los te gaan op de aperitivo hapjes. Ik heb namelijk nog een reservatie staan om 20u in restaurant Le Rune. Een eetadresje verdoken in één van de smalle steegjes van de stad. Een van de troeven van Genua is zonder twijfel het betaalbare restaurantaanbod waar men vaak prat gaat op eenvoudige gerechten met superverse ingrediënten. Zij kunnen hier een pasta met pesto - een lokaal gerecht genaamd 'Pasta Genovese' - naar een ander niveau tillen.
Het laatste culinaire wapenfeit waar ik me aan waag is een gelato van U Gelato du Caruggiu - letterlijk een ijsje uit het steegje. Nog zo'n adresje waar je zo voorbij loopt als je even de andere kant op kijkt. Ik ga voor Griekse yoghurt, walnoten en honing en rozemarijn met amarettikoekjes. Na deze zoete noot, verlaten we Genua en rijden we richting de Rivière di Levante. De 200 km lange kustlijn tussen Genua en La Spezia bezaaid met kliffen, ravissante baaien en nog meer postkaartwaardige dorpjes.
Dag 10 // Portofino en San Fruttuoso: plaatjes aan het water
Vooraleer we doorrijden naar onze laatste bestemming - de befaamde Cinque Terre - brengen we nog een blitsbezoekje aan Portofino en het nabijgelegen San Fruttuoso. Portofino staat al decennia lang bekend om de beroemdheden die hier met veel glamour maar vooral met veel duiten hun vakantie komen vieren. Je zal hier inderdaad minstens 20 euro betalen voor een glaasje prosecco aan het water, maar het uitzicht op de kleine haven vanop zo'n terrasje is zo welbehaaglijk dat je het er graag voor neertelt. Door covid-19 is het aantal jetsetters hier opmerkelijk lager. Ach dan probeer ik die rol maar zelf een beetje in te vullen toch?
Portofino is trouwens zeer moeilijk te bereiken met de auto. Je kan het best rijden tot in Santa Margherita Ligure en daar je auto achterlaten in een openbare parking. Vanuit dit gezellige havenstadje vertrekt een veerboot om het uur naar Portofino en San Fruttuoso, een abdij uit de 14de eeuw aan de voet van een heuvel vlak aan het water. Een wel heel apart zicht. Je kan de abdij bezoeken, even bijkleuren op het kiezelstrand en zelfs lunchen.
Dag 11 tot 14 // Cinque terre: de mooiste dorpen van Italië en ver daarbuiten
We verlaten de aquamarijnen wateren van Portofino en omgeving en rijden richting Monterosso al Mare, één van de vijf 'Cinque Terre' dorpjes. Een bewuste keuze want de historische centra in deze regio zijn autovrij. Hotel La Cabana ligt op een behapbare wandeling van het centrum, op een met de auto nog toegankelijke locatie mét privéparking.
La Cabana ziet er uit als een typisch Ligurische boerderij en is al generaties lang familie-eigendom. Jarenlang hebben ze hier de wijngaarden en de olijfbomen verbouwd, nu vormen ze de achtergrond van de stijlvol ingerichte kamers van het hotel.
Wandelen van dorp naar dorp
Het Parco Nazionale delle Cinque Terre herbergt vijf dorpjes aan de Italiaanse Riviera, het ene nog meer tot de verbeelding sprekend dan het andere: Monterosso al Mare, Vernazza, Corniglia, Manarola en Riomaggiore. Deze feeërieke sequentie van vissersdorpjes trekt elk jaar menig toeristen aan. Ooit een geheime tip, nu de wandelbestemming bij uitstek. De klassieke route van goed onderhouden wandelpaden leidt hoog boven de kust van Monterosso naar Riomaggiore. Een wandeling over deze kustroute voelt op sommige momenten voor mij aan als een intensieve hike. Gelukkig zijn er nog andere mogelijkheden om van dorpje naar dorpje te gaan. Er rijdt een regionale trein tussen Levanto en La Spezia waar we na een afmattende wandeling gretig gebruik van maken.
De droompaden langs de kliffen van Cinque Terre kunnen ons werkelijk bekoren. We plannen voor het laatste deel van onze roadtrip dan ook een aantal dagen in om op het gemak te kunnen genieten van al dat moois. Tussendoor is er ook tijd voor een ijsje, een stukje focaccia, een namiddagje souvenirs scoren. Plan een bezoek aan deze regio dus niet in als een dagtripje. Je kan met een veerboot in een dagje zeker van dorpje naar dorpje hoppen, maar als de mediterrane zon is ondergegaan en de lichtjes aangaan, is het genieten geblazen op een romantische terrasje met een glaasje prosecco of sciacchetrà, een zoete witte streekwijn gemaakt van gedroogde druiven.
Monterosso al Mare: genieten na zonsondergang
Wij zijn maar wat blij dat we voor Monterosso al Mare hebben gekozen als verblijfplaats. Volgens velen misschien het minst authentieke van de vijf, maar wel het enige dorpje met een breed zandstrand. In cocktailbar Torre Aurora genieten we elke avond eerst van een wel zeer uitgebreide aperitivo. Met links een blik op de andere dorpjes die zich ontdoen van hun dagtenue en rechts met zicht op de 50 tinten roze en oranje van de zonsondergang. Daarna schuiven we onze ietwat vermoeide benen onder de tafel van enkele culinaire topadresjes.
Miky is al jaar en dag een gevestigde waarde in de regio, zeker voor vis en zeevruchten. Ik neem hier een met vanille geïnfuseerde, gegratineerde halve kreeft. Likkebarend lekker! Voor onze laatste avond trekken we naar L'Ancora della Tortuga. Dit restaurant is gelegen op een klif waar maar een beperkt aantal tafeltjes worden uitgestald. Romantiek troef dus als je hier een tafeltje weet te bemachtigen. Onder het genot van een uitstekende lokale wijn, worden ons zeer smaakvolle Ligurische gerechten voorgeschoteld aan een schappelijke prijs. Er is een menu aan 35 euro met voorgerecht, twee hoofdgerechten en een dessert. Een prijszetting waar wij de laatste avond van onze reis met een toch ietwat berooide portemonnee, niet rouwig om zijn.
De volgende ochtend rijden we met een koffer vol herinneringen richting België, letterlijk. Door de dempende isolatie van de kofferbak hoor ik de flessen olijfolie rinkelen tegen de olijventapenade, het dozijn witte wijn en de bokalen artisanale confituur. Bij de eerst volgende tankbeurt stap ik uit om deze opeenstapeling aan souvenirs wat beter te rangschikken. Hoewel ik deze auditieve ode aan Ligurië niet onaangenaam vind, wil ik thuis nog een beetje kunnen nagenieten. Voor één keer kan ik dus niet wachten tot ik thuis ben.
Ligurië vertaald in topadresjes
Borgomaro
Overnachten
Relais del Maro: overnachten in een middeleeuws dorpje
Leuk om te doen
Dino Abbo: bezoek aan de olijvenboer
Podere del Maro: biowijn proeven en kopen
Eten en drinken
Pizzeria Le Logge: een larger than life crispy pizza die je best deelt!
Cà Sottane: een aaneenschakeling van lokale specialiteiten passeren hier de revue. Van de boerderij rechtstreeks naar je bord.
Finale Ligure
Overnachten
La casa del Leccio: logeren tussen zalige zandstranden en fantastische hikingroutes
Leuk om te doen
Baia dei Saraceni: het mooiste strand van Finale Ligure
Eten en drinken
La Ruggia (Varigotti): Je moet hier de fritto misto nemen met vis en groentjes of je bent niét in Varigotti geweest!
Caribe beach food and drink (Varigotti): langs de buitenkant een ietwat banale strandtent, op de menu heerlijke zeevruchten- en pastagerechten.
Ristorante locanda Dai Barnabiti (Noli): Romantisch tafelen op een typische Italiaanse binnenplaats, ver weg van de overbevolkte tafeltjes in het historisch centrum.
Genua
Overnachten
Virginia Rooms: aparthotel met privéparking, een zeldzame vondst in Genua
Leuk om te doen
Ascensore Castelletto: een prachtige art nouveau lift brengt je naar het mooiste uitzicht over Genua
Eten en drinken
Cibus 13: moderne trattoria met lokale en internationale gerechten
Le Rune: authentieke gerechten met een hartelijke service
Foccacia e dintorni: gewoon proeven en genieten..
U Gelatu du Caruggiu: minst opvallend ijssalon in heel Genua, wel het lekkerste ijs!
Nog meer adresjes in Genua vind je trouwens hier.
Portofino
Eten en drinken
Winterose wijnbar: genieten van bubbels en wijn met je voeten bijna in het water
Cinque Terre
Monterosso al Mare
Overnachten
La Cabana: de ideale uitvalsbasis om de regio te verkennen
Eten en drinken
Torre Aurora: genieten van cocktails op een eeuwenoude toren
L'Ancora della Tortuga: romantisch tafelen op een klif
Ristorante Miky: het beste uit de zee op je bord
Comments