"Kidnapping is echt old skool", aldus de taxichauffeur die ons bij aankomst in Bogota naar ons eerste hotelletje zou brengen. De toon van het gesprek was meteen gezet maar ook ons geweten werd meteen gesust. En over drugskartels, Pablo Escobar en andere clichébeelden zouden we het ook niet vaak meer hebben na deze eerste taxirit. Wel over prachtige, glooiende landschappen, mysterieuze archeologische sites, duurzame koffieplantages en koloniale, architecturale pareltjes en andere bezienswaardigheden. Colombia zucht door bepaalde vooroordelen en stereotypes nog niet onder massatoerisme. Tijd om NU dus je koffers te pakken. Vamonos!
Een bestemming voor insiders
Sinds het vredesakkoord in Colombia tussen de regering en de rebellenbeweging Farc, eind 2016, vinden steeds meer toeristen hun weg naar Colombia. Als travel influencer zag ik steeds meer reislustigen afzakken naar het geboorteland van James Rodriguez, Shakira en nu dus ook Tour de France winnaar Egan Bernal. Door de meer dan Instagramwaardige locaties die op bepaalde accounts de revue passeerden, was ik er van overtuigd dat ik aan het begin van het hoogseizoen in een toeristenmassa zou verdwijnen, maar dat bleek niet helemaal zo te zijn.
Toeristen vind je overal, laat daar geen gras over groeien, maar in Colombia voelde het meer aan als occasionele ontmoetingen met gelijkgestemde zielen; die via medereizigers al hadden gehoord hoe fantastisch dit land wel niet was, ingelezen waren over de veiligheid en met een arsenaal aan ideeën en adresjes op reis waren vertrokken.
Want laten we eerlijk zijn: wie niet op voorhand zijn research doet, komt niet verder dan koffie, drugs en beelden van een acteur die de rol speelt van Colombia's grootste crimineel. En dat is zonde, want Colombia heeft zo veel meer te bieden. Wie dan ook uiteindelijk de stap zet om alle vooroordelen op zij te schuiven, merkt al gauw hoe Colombia je gaat inpalmen, nog voor je een voet aan wal hebt gezet.
Off the beaten track archeologie
Die vruchtbare, groene, intrigerende Colombiaanse grond. Er valt wel wat over te zeggen. Vooral daar waar de mysterieuze standbeelden van San Agustin het landschap inpalmen. Lukraak zijn ze verspreid in de regio alsof God, of laten we zeggen één of andere pre-Colombiaanse opperheer- of dame, nog wat tot de verbeelding sprekende stenen mannetjes had liggen en ze daar met veel bravoure maar zonder structuur heeft neergezet. Om nog niet te spreken van de graftombewalhalla in Tierradentro waar je enkel kan geraken met een jeep via modderige wegen met dreigende aardverschuivingen en waar je eerst een 17 kilometer door de bergen moet hiken om ze allemaal (een veertigtal) te kunnen zien. Via een kronkelende trap daal je af naar het onbekende en duik je bijna letterlijk in het pre-Colombiaans verleden.
Colombia zucht door bepaalde vooroordelen en stereotypes nog niet onder massatoerisme. Tijd om NU dus je koffers te pakken. Vamonos!
Colombia krijgt vaak het verwijt niet te kunnen uitpakken met 'een Machu Picchu' maar de mysterieuze waas die hangt over de archeologische sites en de wegen er naartoe zijn toch net iets spannender dan aanschuiven tussen Peruaanse lama's en de horde toeristen aldaar. Ik ben er zelf door tijdsgebrek niet geweest, maar wie in goede fysieke conditie is en een vier dagen lange trek door de jungle wel ziet zitten, moet zeker opteren voor 'Ciudad Perdida'. Een trektocht van 44 kilometer en een beklimming van ongeveer 1100 treden die leidt naar een stad gesticht door indianen in 800 na Christus .
De natuur triomfeert
Wie geen tijd heeft voor deze tocht door de wildernis, kan zijn groen hart ook ophalen in de vele andere Nationale Parken die het land rijk is. Het Puracé National Park bijvoorbeeld, is de thuisbasis van de Andes condor die opnieuw in de regio is geïntroduceerd door een speciaal fokprogramma. Er leven nu drie condors in het wild. Je kan er ook de lokale "frailejon" aanschouwen, een plant die een zeer belangrijke rol speelt in de plaatselijke watervoorziening. De haartjes van de plant en de dikke sponsachtige stammen vangen waterdamp uit de lucht op en laten deze door de wortels weer vrij. Ongeveer 85% van het zoete water in Colombia wordt verwerkt door planten zoals de frailejon en vrijgegeven in meren, rivieren en beken.
Het is zelfs mogelijk in een nationaal park te overnachten. Het Tayrona park brengt jou via een entertainende hike door de jungle naar een aaneenschakeling van zeebaaien, waar imposante rotsblokken het landschap aftekenen en weelderige palmbomen moeiteloos de stranden omzomen. Postkaartwaardige plekken die zeker niet moeten onderdoen voor meer bekende, tropische bestemmingen. Wie de pittoreske baaien op zijn gemak wil afstruinen, kan in het park een tent huren of een hangmat reserveren en zo meerdere dagen daar verblijven.
Waar je ook bent in Colombia, de landschappen zijn innemend, weids en heerlijk groen. Op één plek na misschien. De Tatacoa woestijn. In theorie is het niet een woestijn maar een droog bos. Het heeft in ieder geval een hoog Lone Ranger gehalte en doet bij momenten wel aan een maanlandschap denken. Vreemd, maar magisch mooi.
Nog een ander fotogeniek natuurverschijnsel in Colombia is de zogeheten waxpalmboom. De grootste palmbomen ter wereld steken met kop en schouder uit boven de soms in mist gehulde toppen van de Cocora vallei, te midden van de Zona Cafetera, de koffieregio. Deze nationale boom kan wel zestig meter lang worden!
Het loont zeker de moeite om hier een aantal dagen te verblijven om de regio te verkennen. Zo is er naast de Cocora vallei trek ook nog de mogelijkheid om verschillende koffieplantages te bezoeken waar je zelf koffiebesjes mag plukken en je smaak- en geurzin op de proef worden gesteld. Wie het plaatje helemaal wilt afmaken, kan in een honderd jaar oud, gerenoveerd koffiehuis dat nu dienst doet als lodge logeren. Inclusief groentjes uit de tuin, verse forel en zelf gemaakte yoghurt! Of hoe zij al ecotoerisme toepasten, lang voor wij het in de mond namen als reistrend.
Het afwisselend ritme van de stad lonkt
Wie tijdens de reis toch even al dat groen wilt inruilen voor een portie cultureel beton, neemt al gauw de nachtbus of de niet zo dure vlucht naar Bogota, Medellin of Cartagena waar je je even te goed kan doen aan free walking grafitti tours, kan proeven van culinair Colombia en in het koloniaal verleden van het land kan duiken.
Medellin is trouwens het voorbeeld bij uitstek dat Colombia een metamorfose is aan het ondergaan. De Comuna 13 was voorheen een van de meest gevaarlijk wijken in Medellin. Een echte no-go zone waar verschillende drugkartels het tegen mekaar opnamen en de buurt met imaginaire lijnen opdeelden; wie dus een lijn overstak, wist dat het gevaar achter de hoek loerde. Nu is het een wijk waar je iedere namiddag wel een breakdance battle kan bijwonen, de ene graffitiwall nog mooier is dan de andere en waar je zelfs de roltrap (ja zoals in een winkelcentrum) kan nemen! Maar nog belangrijker is dat het er heel veilig aanvoelt. Dit dankzij een transformatieproces dat de gemeente in gang heeft gezet om te evolueren naar een innovatieve wijk. Ze noemen het zelf 'sociaal urbanisme'.
Nog een andere toffe buurt is Poblado waar het uitgaansleven hoogtij viert en waar men zowel kan proeven van de moderne Colombiaanse keuken, als een lekker stuk pizza achter de kiezen kan steken.
Na een paar dagen kip, rijst, bonen en gebakken banaan te hebben gegeten, doet het wel deugd om in een hipster koffiebarretje even een Instagrammable stukje toast avocado naar binnen te werken, 's avonds de leukste rooftopbars op te zoeken en nog iets verder in het rood te gaan om eindelijk eens wat leuke souvenirs te scoren.
Cartagena is zo'n stad waar je eigenlijk op elke hoek van de straat, voor elke deur wel een leuke foto kan maken (lees: die jurkjes die je al heel de vakantie meesleurt eindelijk kan dragen) en waar je stiekem hoopt dat Colombia nooit het slachtoffer zal worden van massatoerisme. Verloren lopen zonder map is hier de boodschap.
Een land dat pakweg 10 jaar geleden kommer en kwel was voor zowel toeristen als inwoners zelf, kijkt nu reikhalzend uit naar de volgende lading bezoekers.
Vijf tinten turkoois
Dit koloniaal pareltje is ook de ideale uitvalsbasis om af te zakken naar de Islas de Rosario. Een archipel ongeveer 35 km ten zuidwesten van Cartagena, bestaande uit 27 kleine koraaleilanden, waaronder enkele kleine eilandjes. De eilanden worden omringd door koraalriffen, waar de kleur van de zee gelijkstaat aan vijftig tinten turkoois! Meer dan een goed boek, je mooiste bikini en wat cash geld heb je dan echt niet nodig. En als de verveling dan toch weer toeslaat en het zand tussen de tenen iets te veel kriebelt, zijn de mogelijkheden nog legio met tal van snorkelactiviteiten, boottochtjes in de mangroves en zelfs het spotten van fluorescerend plankton.
Na een paar dagen rust, sta ik na een uurtje in de speedboot weer in de haven van Cartagena. Voor ik het weet zit ik in een (illegale) Uber naar de vlieghaven met oh cliché - een backpack full of memories - en zijn ook die laatste clichébeelden en vooroordelen helemaal uit mijn gedachten verdwenen. Sterker nog, in mijn beste Spaans (dat sinds die paar weken echt wel drie niveaus om hoog is geschoten), vertel ik met enige animo over mijn fantastische reis en kijkt de taxichauffeur met een goedkeurende en vooral trotse blik naar mij. Een land dat pakweg tien jaar geleden kommer en kwel was voor zowel toeristen als inwoners zelf, kijkt nu reikhalzend uit naar de volgende lading bezoekers.
"Adios", zeg ik nog een laatste keer tegen de taxichauffeur, terwijl ik in de verte "Vamonos" hoor weergalmen. De start van ongetwijfeld weer een bangelijk mooie reis. "Gracias, Colombia, gracias..."